Δεν ξέρω πώς τη θυμήθηκα απόψε. Μάλλον εκείνη είπε να 'ρθει· έτσι όπως αποφασίζουν -και επιβάλλουν- ανώτερες από μας δυνάμεις.
Είναι στ' αλήθεια ακαταμάχητη. Ή μάλλον, δίχως υπερθετικά ή καν επίθετα: απλά Είναι.
Μια δύναμη της Φύσης. Και μάλιστα εσωτερική, που αναβλύζει από τα σωθικά. Όχι από κείνες τις φωνακλάδικες, τις φασαριόζικες, τις άκου-με-που-σου-λέω.
Αλλά μια άκου-με-γιατί-δεν -μπορείς-να-κάνεις-αλλιώς.
Είχα διαβάσει μια κριτική που ως μεγαλύτερο ατού της ερμηνείας της Cesaria Evora αναγνώριζε το ότι είναι ταυτόχρονα μελαγχολική και παρηγορητική. Κι έτσι ακριβώς είναι· όπως δεν το έχει πετύχει ποτέ καμιά άλλη, κανένας άλλος.
Το -παραδοσιακό, με μοντέρνο ρυθμικό πανωφόρι- "Bia Lulucha" είναι από το πρώτο άλμπουμ της "La Diva Aux Pieds Nus" (1988), όταν ήταν ακόμα μια αναδυόμενη μαύρη Αφροδίτη, μια "ξυπόλητη ντίβα" από το νησιωτικό σύμπλεγμα του Πράσινου Ακρωτηρίου, και πριν γίνει το τριτοκοσμικό φαινόμενο "μισή γραφική νέγρα / μισή καθηλωτική chanteuse" που γάζωνε με ρίγη το L' Olympia.
Εκείνο που με τρελαίνει με την Cesaria Evora, εκείνο που κουνάει αυθάδικα το δαχτυλάκι του και αναιρεί κάθε τι που μου δίδαξαν ή που από μόνος έμαθα για τη μουσική, είναι η απόλυτη απουσία καταβολής ερμηνευτικής προσπάθειας. Λες και το τραγούδι δεν είναι κάτι που οφείλω, που πρέπει να αναδείξω, αλλά κάτι που έχω προ πολλού χωνέψει και αφομοιώσει κι όταν έρθει η ώρα, σαν έτοιμος από καιρό, απλά αφήνω την ύπαρξή μου όλη να το ακτινοβολήσει· με το μόνο άξιο τρόπο.
Κι ο τρόπος είναι αυτός:
Τι κρίμα να μη φοράω καπέλο, αυτή τη στιγμή, την πιο πρέπουσα απ' όλες τις στιγμές, να το βγάλω και να υποκλιθώ.
Είναι στ' αλήθεια ακαταμάχητη. Ή μάλλον, δίχως υπερθετικά ή καν επίθετα: απλά Είναι.
Μια δύναμη της Φύσης. Και μάλιστα εσωτερική, που αναβλύζει από τα σωθικά. Όχι από κείνες τις φωνακλάδικες, τις φασαριόζικες, τις άκου-με-που-σου-λέω.
Αλλά μια άκου-με-γιατί-δεν -μπορείς-να-κάνεις-αλλιώς.
Είχα διαβάσει μια κριτική που ως μεγαλύτερο ατού της ερμηνείας της Cesaria Evora αναγνώριζε το ότι είναι ταυτόχρονα μελαγχολική και παρηγορητική. Κι έτσι ακριβώς είναι· όπως δεν το έχει πετύχει ποτέ καμιά άλλη, κανένας άλλος.
Το -παραδοσιακό, με μοντέρνο ρυθμικό πανωφόρι- "Bia Lulucha" είναι από το πρώτο άλμπουμ της "La Diva Aux Pieds Nus" (1988), όταν ήταν ακόμα μια αναδυόμενη μαύρη Αφροδίτη, μια "ξυπόλητη ντίβα" από το νησιωτικό σύμπλεγμα του Πράσινου Ακρωτηρίου, και πριν γίνει το τριτοκοσμικό φαινόμενο "μισή γραφική νέγρα / μισή καθηλωτική chanteuse" που γάζωνε με ρίγη το L' Olympia.
Εκείνο που με τρελαίνει με την Cesaria Evora, εκείνο που κουνάει αυθάδικα το δαχτυλάκι του και αναιρεί κάθε τι που μου δίδαξαν ή που από μόνος έμαθα για τη μουσική, είναι η απόλυτη απουσία καταβολής ερμηνευτικής προσπάθειας. Λες και το τραγούδι δεν είναι κάτι που οφείλω, που πρέπει να αναδείξω, αλλά κάτι που έχω προ πολλού χωνέψει και αφομοιώσει κι όταν έρθει η ώρα, σαν έτοιμος από καιρό, απλά αφήνω την ύπαρξή μου όλη να το ακτινοβολήσει· με το μόνο άξιο τρόπο.
Κι ο τρόπος είναι αυτός:
Ω μικρή μου Bia Lulucha
ξύπνα και δες
τον αγαπημένο σου να φεύγει
Είμαι εγώ που αφήνω γεια
για τα νησιά Fogo και Brava
Ω μικρή μου, που εσύ είσαι το μόνο μου στήριγμα
το μόνο μου όνειρο
η μόνη μου αγάπη
Τι κρίμα να μη φοράω καπέλο, αυτή τη στιγμή, την πιο πρέπουσα απ' όλες τις στιγμές, να το βγάλω και να υποκλιθώ.
