Short short story #001

Άκουσε τον Διονυσίου κι αμέσως σηκώθηκε προς την πίστα· εκείνος, που δε χόρευε ποτέ. "Το χρωστάω σε πεθαμένο" είπε μόνο, κι άπλωσε τα χέρια.

The World Ends - Afro Rock & Psychedelia in 1970s Nigeria (SoundWay )

Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου, η νεολαία της Νιγηρίας ήρθε με καθυστέρηση σε επαφή με τα νέα μουσικά ήθη που αναστάτωσαν τη Δύση στα τέλη των 1960s. Αποτέλεσμα ήταν η άνθηση μιας τοπικής σκηνής που άντλησε έμπνευση από την ψυχεδέλεια, το hard rock και τους ρυθμούς του funk για τη δημιουργία μουσικής που ενσωμάτωνε στους δυτικούς τρόπους τους παραδοσιακούς αφρικανικούς ρυθμούς.
Η συλλογή αυτή συγκεντρώνει σε δυο CD 33 σχετικές ηχογραφήσεις, που συχνά εντυπωσιάζουν με το πάθος και την ιδιαιτερότητά τους.

Οι Funkees σε μια afrofunk διασκευή του "Break Through" των Atomic Rooster:

Dr. John: Locked Down (Nonesuch)

Από πού να αρχίσει κανείς;

Ας δοκιμάσουμε από το σόλο του οργάνου Farfisa στο “Revolution”: ένα βραχνό ψυχεδελικό κελάηδισμα προσταγμένο από τα ταραγμένα ακροδάχτυλα του Dr. John: μικρό σε διάρκεια, επιβλητικό σε αποτέλεσμα, τοποθετείται στο κέντρο καλλιτεχνικού βάρους όχι μόνο του συγκεκριμένου τραγουδιού αλλά και του νέου του άλμπουμ στο σύνολό του. Η αμέσως προηγούμενη φορά που έπαιξε το συγκεκριμένο πληκτροφόρο ο δημιουργός και ερμηνευτής από τη Νέα Ορλεάνη ήταν το 1969, κι όμως, είναι σα να μην πέρασε μια μέρα, με αποτέλεσμα αντάξιο των καλύτερων στιγμών του σπουδαίου χθες.

Θα μπορούσε να πει κανείς πως το “Locked Down” αποτελεί για τον συνθέτη, στιχουργό και πιανίστα Malcolm John Michael Creaux Rebennack (όπως είναι το πλήρες του όνομα) μια επιστροφή στις ρίζες, και να ξεμπερδεύει.

Στην πραγματικότητα όμως εκείνο που κάνει αυτή τη νέα δισκογραφική του κυκλοφορία να ξεχωρίζει, δεν είναι τόσο η αναβίωση του ιδιαίτερου καλλιτεχνικού προφίλ, το οποίο για πρώτη φορά εισηγήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960, όσο η προσαρμογή του στο σήμερα, η επιτυχής διεκδίκηση μιας σύγχρονης, δραστικής και ουσιώδους, μουσικής φυσιογνωμίας που να εμπνέεται μεν από το χθες, και να το τιμά, παράλληλα όμως να αρθρώνει λόγο για το σήμερα και όραμα για το αύριο.

Ο Dr. John γεννήθηκε στη Νέα Ορλεάνη στις 21 Νοεμβρίου του 1941. Ο πατέρας του ήταν ιδιοκτήτης δισκοπωλείου. Γρήγορα αφομοίωσε σε βάθος τα μουσικά στιλ της γενέτειράς του, ενσωματώνοντας ιδιοφυώς σε αυτά πλήθος από rhythm & blues λικνίσματα, rock ‘n’ roll διαχύσεις, blues ‘n’ boogie στροβιλισμούς, funk επιρροές και Dixieland jazz ξεσπάσματα, που, σε συνδυασμό με την ψύχωσή του με το βουντού, του εξασφάλισαν το ξεχωριστό καλλιτεχνικό του στίγμα.

Υπήρξε ο πρώτος λευκός μουσικός που έγινε αποδεκτός από τη μαύρη μουσική σκηνή της Νέας Ορλεάνης. Οικονομικές δυσκολίες τον ανάγκασαν να μετακινηθεί στη Δυτική ακτή το 1963. Κατά την παραμονή του στο Λος Άντζελες συνεργάστηκε με τη Cher και τον Phil Spector, ενώ παράλληλα δημιούργησε τη δισκογραφική Pulsar (θυγατρική της Mercury), στην οποία κυκλοφόρησε δουλειές των King Floyd και Alvin Robinson.

Επιστρέφοντας στη Νέα Ορλεάνη οργάνωσε μαζί με τους Jessie Hill και Ronnie Barron μουσικά σχήματα που αποτέλεσαν μέρος της δραστήριας “underground” σκηνής της Ορλεάνης. Ήταν η φάση της καριέρας του κατά την οποία υιοθέτησε την περσόνα “Dr. John”. Το άλμπουμ “Gris Gris” (1968), σε παραγωγή του Harrold Battiste, εδραίωσε τον ήχο του: ένα μείγμα από αυθεντικά creole και R&B κομμάτια μέσα στα όποια περιλαμβανόταν και το κλασικό και πολυδιασκευασμένο έκτοτε “Walk On Gilded Splinters”. Τα ακόλουθα τρία άλμπουμ (“Babylon” του 1969, “Remedies” του 1970 και “The Sun, Moon And Herbs” του 1971) κινήθηκαν σε παρόμοιο στιλ, ενώ τα προβλήματα που αντιμετώπιζε ο Dr. John λόγω χρήσης ουσιών μεγάλωναν. Στη συνέχεια βρέθηκε στο Μαϊάμι όπου ηχογράφησε το “Gumbo” (1972), ένα φόρο τιμής στους Professor Longhair και Huey “Piano” Smith.

Στο τελευταίο άλμπουμ των The Band “The Last Waltz” συμμετείχε ως καλεσμένος μουσικός, ενώ κυκλοφόρησε δύο ακόμη άλμπουμ για τη δισκογραφική Horizon. Το “Dr. John Plays Mac Rebennack” (1981) πρόβαλε με ιδιαίτερο τρόπο το ιδιόμορφο στιλ του και τις ιδιαίτερες ικανότητές του στο πιάνο.

Ο Dr. John δοκίμασε τις δυνάμεις του σε ακόμη ευρύτερο ρεπερτόριο, με διασκευές σε τραγούδια των Johnny Mercer (“Come Rain Or Come Shine”) και Pomus/Shuman (“The Average Guy”). Το 1990 κέρδισε το βραβείο Grammy με την κυκλοφορία του άλμπουμ “In Sentimental Mood”, μιας συλλογής με pop στάνταρτ. Με τα “Television” (1994) και “Afterglow” (1995) εξερεύνησε το funk ενώ το “Trippin' Live” (Eagle, 1997) ήταν το πρώτο επίσημο λάιβ άλμπουμ του.

Με το “Anutha Zone” (1998), πρώτο του άλμπουμ στην ετικέτα Parlophone, o Dr. John επέλεξε να επιστρέψει στις funk ρίζες και στο ψυχεδελικό creole στιλ τού “Gris Gris”. Ο ήχος χαρακτηριζόταν από σκοτεινές εντάσεις αλλά και από φανταχτερές διαφορές δυναμικού -χωρίς κάπου να γίνεται ρετρό- που συχνά παρέπεμπαν στην blues σκηνή της Νέας Υόρκης. Η αναβίωση της περσόνας του “Night Tripper” υποστηρίχτηκε από συνεργάτες/θαυμαστές του, όπως ο Paul Weller και μέλη συνόλων της νέας γενιάς όπως οι Spiritualized, Supergrass, Primal Scream, Ocean Colour Scene και Portishead. Ακολούθησαν τα “Duke Elegant” (Blue Note, 2000 - αφιερωμένο στα 100 χρόνια από τη γέννηση του Duke Ellington), “Creole Moon” (Blue Note, 2001) και “All by Hisself: Live at the Lonestar” (η πρώτη από πολλές κυκλοφορίες αρχειακού λάιβ υλικού που προγραμματίστηκαν να κυκλοφορήσουν στην προσωπική ετικέτα που ίδρυσε ο Rebennack, με όνομα Skinji Brim).

Με το πρόσφατο “Locked Down” ο Dr. John επιστρέφει για δεύτερη φορά (μετά το “Anutha Zone”) στα λημέρια του “Gris Gris” και του creole χαρακτήρα “Night Tripper”. Η ηχογράφηση έγινε στο Νάσβιλ. Ουσιαστικός είναι ο ρόλος που έπαιξε στη διαμόρφωση και στην επιτυχία του τελικού αποτελέσματος ο παραγωγός του άλμπουμ. Πρόκειται για τον Dan Auerbach τραγουδιστή και κιθαρίστα των σύγχρονων αναβιωτών των blues, Black Keys. Ήταν τέλη του 2010 όταν ο ηλικίας 33 ετών Auerbach επισκέφθηκε τον Rebennack στο σπίτι του στη Νέα Ορλεάνη και του πρότεινε να συνεργαστούν για «τον καλύτερο δίσκο που είχε κάνει εδώ και πολύ καιρό».

Η ιστορία του ιδιοφυούς παραγωγού που κατευθύνει εμπνευσμένα τη δημιουργικότητα του καλλιτέχνη, σε βαθμό που να οδηγεί, κάποτε, σε μια πραγματική αναγέννησή του, είναι στην pop και rock μουσική παλιά όσο η συνεργασία των Beatles με τον George Martin (δεν έγινε τυχαία γνωστός ως «ο πέμπτος Beatle»...). Χαρακτηριστική είναι επίσης η περίπτωση του παραγωγού Rick Rubin, ιδρυτή της δισκογραφικής εταιρείας American Recordings, o οποίος σύστησε τον θρύλο της country Johnny Cash σε μια νέα γενιά ακροατών, στο πλαίσιο της ιδιαίτερα παραγωγικής συνεργασίας τους, που κράτησε από το 1993 ως το θάνατό του Cash, το 2003.

Αξιοποιώντας ένα άριστο συνοδευτικό σύνολο από νεαρούς μουσικούς –μεταξύ των οποίων ο ντράμερ Max Weissenfeldt (μέλος, παλιότερα, των Heliocentrics), ο μπασίστας Nick Movshon και ο ενορχηστρωτής πνευστών Leon Michels (ιδρυτής της δισκογραφικής Truth & Soul)­–, η επιμελής παραγωγή του Auerbach, μέσα από κοφτούς ρυθμούς και αιχμηρές κιθάρες, ντύνει τη μυστηριώδη πνευματικότητα της μουσικής του Dr. John με σύγχρονο ένδυμα, όχι αποκλειστικά δυτικότροπο (το βαρύτονο σαξόφωνο, για παράδειγμα, του “Revolution” χαράζει μια μελωδική γραμμή που βγάζει κατευθείαν στην ethio-jazz του Mulatu Astatke, ενώ η «κρουστή» κιθαριστική ερμηνεία του “Ice Age” παραπέμπει στα αφρικανικά «blues της ερήμου»). Ή, πιο λιτά και περιεκτικά, όπως διαβάζω στο σάιτ του BBC: «ο Auerbach έχει κάνει άριστη δουλειά για να τοποθετήσει στον 21ο αιώνα έναν καλλιτέχνη, ο οποίος ποτέ δεν θα βγει εκτός μόδας».

Denise Levertov - μετρώντας τις λέξεις τους στις τσέπες μας

September 1961

This is the year the old ones,
the old great ones
leave us alone on the road.

The road leads to the sea.
We have the words in our pockets,
obscure directions. The old ones

have taken away the light of their presence,
we see it moving away over a hill
off to one side.

They are not dying,
they are withdrawn
into a painful privacy

learning to live without words.
E. P. "It looks like dying"--Williams: "I can't
describe to you what has been

happening to me"--
H. D. "unable to speak."
The darkness

twists itself in the wind, the stars
are small, the horizon
ringed with confused urban light-haze.

They have told us
the road leads to the sea,
and given

the language into our hands.
We hear
our footsteps each time a truck

has dazzled past us and gone
leaving us new silence.
One can't reach

the sea on this endless
road to the sea unless
one turns aside at the end, it seems,

follows
the owl that silently glides above it
aslant, back and forth,

and away into deep woods.

But for us the road
unfurls itself, we count the
words in our pockets, we wonder

how it will be without them, we don't
stop walking, we know
there is far to go, sometimes

we think the night wind carries
a smell of the sea...

Βιογραφικό και ποίηση της Levertov
 

Τα δυο σου χέρια πήρανε (Βεργούλες)

Αυτό το τραγούδι πάντα μου θύμιζε θεία λειτουργία.

Κάτι η ουλή στα πλευρά του (όχι από λόγχη Ρωμαίου στρατιώτη αλλά από τη μαχαιριά του Κοεμτζή), κάτι η μεταφυσική σκιά που αποτύπωσε για πάντα στην όψη του το φονικό, κάτι η στεντόρεια, "προφητική" ερμηνεία του "σερ", αλλά κυρίως αυτά τα "κρουστά" μπαγλαμαδάκια, σαν λαϊκά, κοσμικά θυμιατά.

Στίχοι: Μάρκος Βαμβακάρης, Φράγκος
Μουσική: Μάρκος Βαμβακάρης, Φράγκος
Πρώτη εκτέλεση: Μάρκος Βαμβακάρης, Φράγκος & Απόστολος Χατζηχρήστος, Σμυρνιωτάκι ( Ντουέτο )
Άλλες ερμηνείες: Γρηγόρης Μπιθικώτσης

Τα δυο σου χέρια πήρανε
βεργούλες και με δείρανε
και τη χαρά μου πήρανε

Τα χέρια σου με κάψανε
που άλλον αγκαλιάσανε
και δε με λογαριάσανε

Μ' αυτά τα χέρια σου τα δυο
σκάψε τη γης βαθιά να μπω
να μη σε βλέπω και πονώ

Avishai Cohen Trio: "Remembering"

Πλήρες.
Περιττεύουν άλλα λόγια.

Είναι η περίπτωση που νοιώθεις τη μουσική να σε τιμά. Περίπτωση μια ανάμεσα στις μύριες, αλλά τέτοια που να δικαιώνει, και να αποζημιώνει, κάθε κόπο· και που να σε κάνει να ξανακυλάς στην "αρρώστεια" πάνω που νόμιζες (φοβόσουν) ότι θεραπεύτηκες.
"Η μόνη ασθένεια που δεν σε κάνει να νοσταλγείς την υγεία" είχε γράψει ο Παπαγιώργης για το μεθύσι στο "Περι Μέθης". Σωστό, αλλά όχι η μόνη.

Για την ιστορία:
Ο Avishai Cohen είναι μπασίστας ισραηλιτικής καταγωγής, γνωστός τόσο για την προσωπική του καριέρα όσο και για τη συνεργασία του με τον Chick Corea στο σύνολο Origin.
Στο έργο του παρουσιάζει μια φιλόδοξη, σε βάθος επεξεργασμένη όσο και εντυπωσιακή πρόταση για το κύριο ρεύμα της jazz του 21ου αιώνα. Η εκτεταμένη ηχητική παλέτα των συνθέσεών του ενσωματώνει σε μια ήδη εκλεκτική περί αρμονίας και πολυρρυθμίας αίσθηση, ανατολίτικες κλίμακες, σεφαραδίτικες μελωδίες, λάτιν ρυθμούς και blues φόρμες, δημιουργώντας ένα νέο "λεξιλόγιο" για τη σύγχρονη jazz.

2012 Downbeat Critics Poll Winners

60th ANNUAL DOWNBEAT CRITICS POLL WINNERS

Hall of Fame: Paul Motian
Veterans Committee Hall of Fame: Gene Ammons and Sonny Stitt
 

Jazz Artist: Vijay Iyer
Jazz Album: Vijay Iyer Trio, Accelerando (ACT)
Historical Album: Miles Davis Quintet, Live In Europe 1967: The Bootleg Series, Vol. 1 (Columbia/Legacy)
Jazz Group: Vijay Iyer Trio
Big Band: Maria Schneider Orchestra
Trumpet: Ambrose Akinmusire
Trombone: Wycliffe Gordon
Soprano Saxophone: Branford Marsalis
Alto Saxophone: Rudresh Mahanthappa
Tenor Saxophone: Sonny Rollins
Baritone Saxophone: Gary Smulyan
Clarinet: Anat Cohen
Flute: Nicole Mitchell
Piano: Vijay Iyer
Keyboard: Herbie Hancock
Organ: Joey DeFrancesco
Guitar: Bill Frisell
Bass: Christian McBride
Electric Bass: Christian McBride
Violin: Regina Carter
Drums: Jack DeJohnette
Vibes: Bobby Hutcherson
Percussion: Zakir Hussain
Miscellaneous Instrument: Béla Fleck (banjo)
Male Vocalist: Kurt Elling
Female Vocalist: Cassandra Wilson
Composer: Maria Schneider
Arranger: Maria Schneider
Record Label: ECM
Producer: Manfred Eicher
Blues Artist or Group: Dr. John
Blues Album: Otis Taylor, Otis Taylor’s Contraband (Telarc)
Beyond Artist or Group: Robert Glasper Experiment
Beyond Album: Robert Glasper Experiment, Black Radio (Blue Note)

RISING STAR WINNERS
Rising Star Jazz Artist: Robert Glasper
Rising Star Jazz Group: Robert Glasper Trio
Rising Star Big Band: Darcy James Argue’s Secret Society
Rising Star Trumpet: Avishai Cohen
Rising Star Trombone: Josh Roseman
Rising Star Soprano Saxophone: Marcus Strickland
Rising Star Alto Saxophone: David Binney
Rising Star Tenor Saxophone: Anat Cohen
Rising Star Baritone Saxophone: Greg Tardy
Rising Star Clarinet: Evan Christopher
Rising Star Flute: Jamie Baum
Rising Star Piano: Robert Glasper
Rising Star Keyboard: Hiromi
Rising Star Organ: Mike LeDonne
Rising Star Guitar: Julian Lage
Rising Star Bass: Linda Oh
Rising Star Electric Bass: Derrick Hodge
Rising Star Violin: Jason Kao Hwang
Rising Star Drums: Marcus Gilmore
Rising Star Vibes: Chris Dingman
Rising Star Percussion: Dan Weiss
Rising Star Miscellaneous Instrument: Gary Versace (accordion)
Rising Star Male Vocalist: Giacomo Gates
Rising Star Female Vocalist: René Marie
Rising Star Composer: Vijay Iyer
Rising Star Arranger: John Hollenbeck
Rising Star Producer: Jeff Gauthier